Wandeling Saint-Germain-des-Prés

Begin: het standbeeld van Henri IV op de square du Vert Galant, halverwege de Pont Neuf, metro Pont-Neuf
Eind: het standbeeld van Henri IV op de square du Vert Galant, halverwege de Pont Neuf, metro Pont-Neuf
Afstand:  3,5 km
Duur: 2 uur
Laatste update: 3 november 2022

Overzicht

Route-informatie

1. Loop van de square du Vert Galant de Pont Neuf af naar de linkeroever. Steek aan het eind van de brug de quai de Conti over, en ga schuin rechts onder een arcade door de rue de Nevers in.

Dit is een 13e-eeuws straatje dat doodloopt tegen een stuk van de stadsmuur van Philippe-Auguste uit de 13e eeuw.

2. Sla linksaf de rue de Nesle in en rechtsaf de rue Dauphine in. Ga de 2e rechts, de Passage Dauphine. Loop die in tot aan de rue Mazarine.

In de vredige passage Dauphine (met kinderkopjes, niet overdekt) is een kleine theesalon, l’Heure Gourmande, met een paar tafeltjes buiten. Er staan mooie vijgenbomen die het hier goed doen. De rue Mazarine is een smalle straat met kleine kunstgaleries.

3. Sla linksaf de rue Mazarine in en volg die tot aan het Carrefour de Buci. Ga de 2e straat links in, de rue Saint-André des Arts. Sla gelijk weer rechtsaf naar de Cour du Commerce Saint-André.

Dit is een mooi binnenstraatje uit 1776 dat nog de sfeer uit die tijd ademt. Hier vind je de achterkant van café le Procope, het oudste café van Parijs en stamkroeg van de aanstichters van de Franse Revolutie. Op nr. 1 woonde Danton, de drukkerij van Marat was op nr. 8 en op nr. 9 woonde ooit dr. Guillotin, die hier de guillotine uitvond waarmee zoveel Fransen werden onthoofd tijdens de Revolutie. Bij nr. 4 kun je door een raam de resten van een toren uit de muur van Philippe-Auguste zien.

Tegenover de achterkant van café Le Procope is een doorgang naar de Cour de Rohan, drie landelijke binnenplaatsen uit de 14e eeuw. Het hek kan op slot zijn, want het is privéterrein. De naam Cour de Rohan is een verbastering van Rouen, omdat de bisschoppen van Rouen hier hun onderkomen hadden. Koning Henri II liet hierin 1550 een paar pandjes bouwen voor zijn maitresse Diane de Poitiers (o.a. in de middelste binnenplaats). Daar kun je ook een oude pas-de-mule te zien, een gietijzeren opstapje om op je paard of muilezel te klimmen. Resten van de muur van Philippe-Auguste zijn nog te zien bij de nummers 3-7. In het derde hofje is in 1835 componist Camille Saint-Saëns geboren.

4. (Is het hek naar de Cour de Rohan gesloten, loop dan de Cour du Commerce Saint-André uit. Sla rechtsaf de boulevard Saint-Germain in en vervolgens rechts naar de rue de l’Ancienne Comédie en links de rue de Buci in. Volg de beschrijving hieronder vanaf ‘Steek de rue de Seine over’.)

Als je de drie binnenplaatsen doorgelopen bent, kom je in de rue Jardinet. Loop die uit en ga aan het eind twee keer achter elkaar rechtsaf. Je bent nu op de boulevard Saint-Germain. Ga rechtsaf de rue de l’Ancienne Comédie in en daarna linksaf de rue de Buci in.

5. Steek de rue de Seine over en houd links aan tot je op de boulevard Saint-Germain komt. Loop door tot aan de Eglise Saint-Germain-des-Prés, aan je rechterhand.

De kerk Saint-Germain-des-Prés staat op de resten van een basiliek uit de 6e eeuw. In de tijd van Charles V (14e eeuw) werd de abdij uitgebreid, versterkt en omgeven door een gracht, die van water werd voorzien vanuit een kanaal dat liep waar nu de rue Bonaparte is. Ten tijde van de bouw was deze plek een weiland, vandaar de toevoeging ‘des-Prés’. Het is nu de oudste kerk van Parijs, gebouwd in allerlei stijlen en vele malen gerestaureerd: marmeren pilaren uit de merovingse periode, romaanse bogen en gothische gewelven. Er zijn 19e-eeuwse fresco’s te zien van Flandrin, een leerling van Ingres. In de kerk liggen verschillende beroemde personen begraven en de as van Descartes wordt er bewaard.
Het abdijcomplex besloeg een groot terrein, begrensd door de huidige rue Jacob, de rue de l’Echaude, de rue Gozlin en de rue Saint-Benoît. In de 17e eeuw werd de verdedigingsmuur vervangen door een eenvoudiger muur.

Langs de kerk aan de boulevard Saint-Germain is een parkje met een paar banken en een kinderspeelplaats. Aan de kop staat een geglazuurde stenen poort, gemaakt bij de Sèvres porseleinfabriek voor de Wereldtentoonstelling van 1900.

6. Ga rechts de rue Bonaparte in.

Aan je rechterhand, achter de kerk, is een klein park (square Laurent Prache) waar overblijfselen staan van de Chapelle de la Vierge van de abdij. Ook is hier een beeld te zien dat Picasso maakte van zijn minnares Dora Maar als eerbetoon aan schrijver en dichter Guillaume Appollinaire (1880-1918).

7. Loop vanuit de square Laurent Prache de rue de l’Abbaye in.

Op nr. 6 en 8 stond vroeger de Chapelle de la Vierge uit 1250, gebouwd door Pierre de Montreuil, die ook de Sainte-Chapelle ontwierp. De kapel werd tijdens de Franse Revolutie gebruikt als gevangenis en werd later verwoest doordat een kruitarsenaal ernaast ontplofte. Iets verderop staat aan de andere kant van de straat het Palais Abbatial, gebouwd voor kardinaal Charles de Bourbon in 1586 en een eeuw later vernieuwd door kardinaal de Furstemberg. Het is, na de kerk, het enige overblijfsel van het omvangrijke kloostercomplex. Bijzonder is het gebruik van rode baksteen en natuursteen.

8. Sla linksaf de rue de Furstemberg in.

Het straatje is genoemd naar kardinaal de Furstemberg, die hiermee in 1699 een doorgang kreeg van de kerk naar zijn huis aan de rue Jacob. Op nr. 6 heeft schilder Eugène Delacroix van 1857-1863 gewoond en gewerkt. Het is nu het musée Eugène Delacroix. In het midden van de straat staan mooie Pauwlonia-bomen, die in het voorjaar bloeien met paarsblauwe bloemen.

9. Sla rechtsaf de rue Jacob in, ga aan het eind links de rue de Seine in en vlak daarna rechts de rue Jacques-Callot in.

Deze straat werd in 1912 aangelegd op de plaats van de passage du Pont-Neuf, een overdekte doorgang naar de Pont Neuf vanaf de rue de Seine. Hier staat op de hoek café Palette, van oudsher een kunstenaarscafé door de nabijheid van de Ecole des Beaux Arts, de kunstacademie. In de jaren 20 van de vorige eeuw kwamen hier veel schilders en schrijvers en in de jaren 60 was het een populair café van de Nederlandse kunstkolonie. Binnen is alles donkerbruin geschilderd. Er hangen boven de bar een aantal met verf besmeurde paletten. De ruimte achter de bar (met oude spiegels) werd ooit gebruikt als een biljartkamer.

10. Loop terug naar de rue de Seine en sla rechtsaf, ga daarna de 1e links, de rue Visconti.

In de zestiende eeuw werd deze smalle, rustige straat ‘la petite Genève’ genoemd, omdat er veel hugenoten woonden die aan de Bartholomeusnacht waren ontsnapt. Hier hebben veel beroemde Fransen gewoond. Toneelschrijver Jean Racine woonde bijvoorbeeld op nr. 24, op nr. 20 schrijver Prosper Mérimée, op nr. 17-19 eerst schrijver Honoré de Balzac en later schilder Eugène Delacroix. Hij maakte hier schilderijen van onder andere George Sand en Chopin.

11. Ga rechts de rue Bonaparte in en loop door tot de rue des Beaux-Arts aan je rechterhand.

Tegenover je ligt de École des Beaux Arts, gevestigd in een gedeelte van een voormalig klooster. Je kunt de binnenplaats bezoeken tussen 9 en 5 uur, soms ook het gebouw als er een tentoonstelling is. De binnenplaats is mooi, met een fontein, maar het gebouw ziet er verweerd uit.

12. Loop door de rue des Beaux Arts en ga aan het eind linksaf, de rue de Seine in.

Op nr. 31 van de rue des Beaux-Arts woonde ooit George Sand en in het hotel op nr. 13 stierf in 1900 Oscar Wilde. Op nr. 10 woonde schrijver Prosper Mérimée en later schilder Corot. Tussen de nummers 2 en 10 van de rue de Seine stond een prachtig herenhuis met daaromheen een terrein van 16 hectare, begin 1600 gebouwd in opdracht van Marguérite de Valois oftewel la reine Margot, echtgenote van koning Henri IV. De ingang van het huis lag bij het huidige nr. 6 van de rue de Seine. De koningin liet een grote tuin aanleggen, waarvan twee lanen nu de rue de l’Université en de rue de Lille vormen (in het 7e arrondissement). Na haar dood in 1615 werden huis en terrein verkocht en opnieuw bebouwd. De kapel met koepel bleef bewaard en maakt nu onderdeel uit van de Ecole des Beaux-Arts. Op nr. 6 is sinds 1938 het beroemde fotoagentschap Roger-Viollet gevestigd.

13. Loop de rue de Seine uit tot aan de square Gabriel-Perné aan je rechterhand.

In dit parkje staan twee mooie stenen bankjes in de vorm van een opengeslagen boek. In het voorjaar bloeien de prunussen.

14. Loop verder tot aan de quai Malaquais, steek de straat over en bekijk de gebouwen met je rug naar de Seine.

Voor je staat het Institut de France. Het werd in 1663 als Collège des Quatres Nations gesticht door kardinaal Mazarin, die twee miljoen pond naliet voor de bouw van een school voor 60 scholieren uit pas verworven gebiedsdelen. Sinds 1805 biedt het gebouw onderdak aan de vijf Académies: de Académie Française, de Académie des Sciences, de Académie des Sciences Morales et Politiques, de Académie des Belles-Lettres en de Académie des Beaux Arts. Tot 1660 stond ter hoogte van de linkervleugel van het Institut de France een verdedigingstoren van 25 m hoog, de Tour de Nesle, gebouwd in de 13e eeuw als tegenhanger van de toren van het Louvre aan de overkant van de Seine. De toren was onderdeel van de muur van Philippe-Auguste. Eraan vast werd in dezelfde eeuw een hôtel gebouwd, het Hôtel de Nesle. Op een bord is te zien waar de toren precies lag. Links van het Institut de France, achter de bomen, staat het Hôtel des Monnaies, vroeger de munt van Frankrijk, gesticht door Lodewijk XV. Het is nu een museum.

15. Loop langs de Seine naar de Pont des Arts, tegenover het Institut de France.

De Pont des Arts is een voetgangersbrug, gebouwd in 1804 als toegang naar het Louvre. Tot 1848 moest je betalen om eroverheen te lopen. Vanaf de brug heb je een prachtig uitzicht op het Ile de la Cité en het Louvre. Vele schilders hebben dit tafereel geschilderd en vele zangers hebben de Pont des Arts bezongen. Verliefde stelletjes steken als symbool van hun liefde een slotje met hun naam erop door het hek van de brug en gooien de sleutel in de Seine.

16. Loop terug naar de quai de Conti en ga linksaf tot aan de Pont Neuf en de square du Vert Galant.

Als je even wilt uitrusten, ga dan de trap af naar de punt van het Ile de la Cité. In het parkje staan banken vanwaar je een mooi uitzicht hebt op de Seine.