Kerken en andere religieuze gebouwen, per arrondissement
Zoek op arrondissement:
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 –
13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 – buiten de périphérique
1e Arrondissement kerken in Parijs
Saint-Eustache
rue du Jour
metro Les Halles
bus 67, 74, 85
www.saint-eustache.org
Tot 1969 was dit de kerk van de Hallen, gebouwd door architect Domenico da Cortona tussen 1532 en 1637. De gotische renaissancestijl volgt het patroon van de Notre Dame. In 1754 werd de gevel opnieuw opgebouwd in klassieke stijl. Na een brand in de 19e eeuw werd de kerk gerestaureerd door Victor Baltard.
De Saint-Eustache had verschillende beroemde parochianen. Louis XIV vierde hier zijn eerste communie, Kardinaal Richelieu en de toekomstige Madame de Pompadour werden er gedoopt en Mozart koos de kerk voor de begrafenis van zijn moeder.
Het interieur heeft rijk versierde pilaren en gewelven en mooie glas-in-loodramen. In een zijkapel hangt een bronzen drieluik van Keith Haring, Het leven van Christus, en in een andere kapel het schilderij De pelgrims van Emmaus van Rubens. De componistren Jean-Philippe Rameau, Franz Liszt, Hector Berlioz en César Franck hebben ooit op het mooie orgel met 8000 pijpen gespeeld. Vanwege de uitstekende akoestiek worden in deze kerk vaak concerten gegeven.
Saint-Germain-l’Auxerrois
2 place du Louvre
metro Louvre-Rivoli
bus 67, 69, 70, 72, 76
www.saintgermainlauxerrois.fr
Gotische kerk tegenover de Cour Carré van het Louvre, met mooie ramen uit de 15e eeuw, een romaanse klokkentoren uit de 12e eeuw (tot gotiek verbouwd in de 19e eeuw) en een prachtig gotisch portaal. Het is een van de de oudste kerken van Parijs en was de parochiekerk van de koningen die in het Louvre woonden. De kerk is diverse malen gerestaureerd, waardoor het nu een mix van stijlen is: romaans, gotiek, renaissance. Er zijn mooie glas-in-loodramen te zien en roosvensters uit de renaissance. Het orgel werd ooit door Louis XVI besteld voor de Sainte-Chapelle. Toneelschrijver Molière trouwde in deze kerk met Armande Béjart.
Sainte Chapelle
4 boulevard du Palais
metro Cité of Saint-Michel
bus 21, 27, 38, 85, 96
www.sainte-chapelle.fr/en
Juweel van een kleine gotische kapel uit 1248, gebouwd in opdracht van koning Louis IX de Heilige. Hij gebruikte de kapel als kerk voor de koninklijke familie en als behuizing voor zijn relikwieën, waaronder de doornenkroon van Christus die hij voor veel geld van de keizer in Constantinopel had gekocht. De meeste relikwieën zijn in de Franse Revolutie verdwenen. Wat nog over was is nu te vinden in de Notre Dame.
De glas-in-loodramen zijn gespaard voor verwoesting doordat er tijdens de Franse Revolutie kasten voor stonden. Architect Viollet-le-Duc herstelde de kapel in de 19e eeuw in zijn oude luister en maakte de spitse toren. De eenvoudige benedenverdieping was voor het personeel. De rijke bovenverdieping was bestemd voor de koninklijke familie, die er kon komen door een gang die uitkwam in het paleis. Op de bovenverdieping zijn een groot aantal prachtige glas-in-loodramen, wandschilderingen, standbeelden van de twaalf apostelen en met sterren beschilderde plafonds. De ramen zijn vooral spectaculair als de zon schijnt.
Er staan soms lange rijen voor de ingang. Eerst krijg je een veiligheidscontrole, daarna moet je nog een kaartje kopen bij het loket. Heb je een combinatieticket voor Conciergerie en Sainte-Chapelle, dan ben je sneller binnen via een kortere rij naast de veiligheidscontrole. Op woensdagavond (van 15 mei tot 15 september) is de Sainte-Chapelle open tot 21 uur. Vaak is het dan heel rustig.
2e arrondissement kerken in Parijs
Notre-Dame-des-Victoires
4 place des Petits-Pères
metro Bourse
bus 29, 39
www.notredamedesvictoires.com
Lodewijk XIII stichtte deze basiliek in 1629 op verzoek van de broederschap van Augustijnen, bekend onder de naam ‘Petits Pères’. Hij wilde met deze kerk Maria bedanken voor haar aandeel in de overwinning op de Hugenoten. Sinds 1836 zijn binnen in de kerk op de muren en plafonds meer dan 35.000 ex-voto’s te zien van pelgrims die het heiligdom van het Heilig Hart van Maria kwamen bezoeken. Componist Jean-Baptiste Lully ligt hier begraven.
4e arrondissement: kerken in Parijs
Saint-Louis-en-l’Ile
19bis rue Saint-Louis-en-l’Ile
metro Pont Marie
bus 67
www.saintlouisenlile.catholique.fr
Kerk in jezuïetenstijl vernoemd naar Louis IX de Heilige. Gebouwd in de 17e eeuw op het Ile Saint-Louis door architect Le Vau, die ook diverse herenhuizen op het eiland ontworp. In het interieur zijn uitbundige decoraties en kunstwerken te zien.
Notre-Dame-de-Paris
place du Parvis de Notre-Dame
ingang toren: rue du Cloître Notre Dame
metro Saint-Michel of Cité
bus 21, 24, 27, 47, 85, 96
www.notredamedeparis.fr
De Notre Dame is de beroemdste gotische kerk ter wereld, met 30.000 bezoekers per dag. De kathedraal is gebouwd tussen 1163 en 1330 in opdracht van bisschop Maurice de Sully. Daarvoor hadden op die plaats al meer kerken gestaan: een Romeinse tempel voor Jupiter, een basiliek en een romaanse kerk. In de 17e eeuw werden belangrijke veranderingen uitgevoerd, waarbij graven en glas-in-loodramen verloren gingen. Ook tijdens de Franse Revolutie werd de kerk geplunderd en vernield en vervolgens ingericht als opslagplaats voor voedsel. Omdat de kerk bekend werd door de roman De klokkenluider van de Notre Dame van Victor Hugo kon in de 19e eeuw geld bij elkaar gebracht worden voor een grootscheepse restauratie door architect Viollet-le-Duc, die 23 jaar duurde. In 1991 is de kathedraal opnieuw gerestaureerd.
Beroemd is de voorkant van de kerk met de twee torens en de drie portalen, prachtig versierd met beeldhouwwerk. De Grote Galerij verbindt de twee torens. Als je de toren beklimt, kun je vanaf die galerij ook de beroemde waterspuwers zien. Het roosvenster boven de ingang heeft een diameter van 10 meter. Vlak daaronder is de Koningengalerij met de standbeelden van alle 28 koningen van Juda en Israël. Het slanke torentje is in 1860 door Viollet-le-Duc toegevoegd. Aan de basis van het torentje zijn de vier apostelen en Viollet-le-Duc zelf afgebeeld.
In deze kathedraal werd Jeanne d’Arc in 1909 heilig verklaard, werd Hendrik VI van Engeland in 1430 gekroond en kroonde Napoléon zichzelf in 1804 tot keizer. Er kunnen 9000 mensen in. Als je de toren beklimt (422 treden, geen lift), zie je veel van het prachtige bouwwerk en de versieringen. Je gaat via de ene toren naar boven en via de andere weer naar beneden. Er zijn in de kerk regelmatig concerten van klassieke (kerk)muziek. Elke eerste vrijdagmiddag van de maand wordt de doornenkroon getoond, die in de 13e eeuw werd gekocht door Louis IX voor de Sainte-Chapelle en nu in de Notre-Dame als relikwie wordt bewaard.
De kerk ligt op een prachtige plaats op het Ile de la Cité, omringd door plantsoenen en parkjes en een enorm plein ervoor. Op dat plein is een bronzen markering gemaakt, vanwaar de afstanden tot andere Franse steden worden berekend, de Kilomètre Zéro. Rechts naast de kerk staat een bronzen standbeeld van Karel de Grote te paard. In de crypte onder het plein voor de kerk zijn opgravingen te zien van bouwwerken uit de 3e tot 19e eeuw. Je hebt een prachtig gezicht op de kathedraal vanaf de oostpunt van het Ile de la Cité en vanaf de Square René Viviani aan de overkant van de Seine op de linkeroever.
Wil je de Notre Dame ongestoord kunnen bekijken? Ga dan tussen 8 en 9 ’s morgens. Of kijk hier voor een virtuele tour.
Saint-Paul-Saint-Louis
99 rue Saint-Antoine
metro Saint-Paul
bus 29, 69, 76
www.spsl.fr
Barokkerk, gebouwd tussen 1627 en 1641 in opdracht van Louis XIII. Een van de oudste kerken in jezuïetenstijl in Parijs. Mooie houten preekstoelen en een schilderij van Delacroix Le Christ en agonie au jardin des oliviers. De oorspronkelijke kerk heette Saint-Louis, maar na de Franse Revolutie kreeg de kerk de naam van de verwoeste naastgelegen kerk Saint-Paul erbij. De gevel is sinds kort schoongemaakt en de grote klok is nu prachtig goud en blauw.
Synagogue de la rue Pavée
10 rue Pavée
metro Saint-Paul
bus 69, 76
www.pavee.fr
Synagoge in art-nouveaustijl in de Marais, gebouwd in 1913, ontworpen door Hector Guimard en gesticht door orthodoxe joden uit Rusland. Mooie naar binnen gebogen gevel van beton, versierd met beeldhouwwerk. Guimard ontwierp ook het interieur met de meubels, de verlichting, de kaarsenstandaards en de banken. De synagoge is alleen op afspraak te bezoeken.
5e arrondissement – kerken in Parijs
Saint-Etienne-du-Mont
place Sainte-Geneviève
metro Cardinal Lemoine
bus 84, 89
www.saintetiennedumont.fr
Gotische kerk achter het Panthéon, oorspronkelijk gebouwd in de 13e eeuw, herbouwd tussen 1517 en 1626 in gotische en renaissancestijl. In de gevel zie je drie boven elkaar gelegen frontons en een klokkentoren, binnen het oudste orgel van Parijs. De preekstoel heeft mooi houtsnijwerk.
Het is de enige kerk van Parijs die nog een doksaal heeft (een galerij met hekwerk die de doorgang vormt tussen koor en schip), prachtig versierd met gebeeldhouwde engelen, palmbomen, klimop en bladpatronen. In de kapel rechts staat een praalgraf met fragmenten van de overblijfselen van Sainte-Geneviève, beschermheilige van de stad.
Klik hier voor een filmpje van het interieur.
Saint-Séverin
1 rue des Prêtres-Saint-Sévérin
metro Cluny-la-Sorbonne
bus 47, 86, 87
www.saint-severin.com
Gebouwd in de 13e-15e eeuw op de plaats van een merovingisch heiligdom. Door toevoegingen in de loop der jaren is de kerk nu bijna vierkant. Er is een dubbele koorgang en de mooie gebrandschilderde ramen zijn uit de 15e eeuw. Rondom het koor staan pilaren die op palmbomen lijken. Overblijfselen van het klooster van Saint-Sévérin staan op een stil pleintje naast de kerk.
Val-de-Grâce
1 place Alphonse Laveran
metro Port-Royal of Luxembourg
bus 83, 91
www.valdegrace.org
Kerk uit de 17e eeuw die hoort bij het militair hospitaal Val-de-Grâce. Gebouwd in opdracht van Anna van Oostenrijk, die in 1637 beloofd had een kerk te bouwen als ze een zoon zou krijgen. Die zoon werd een jaar later geboren: de toekomstige Louis XVI. Hij legde de eerste steen van de kerk.
Het is een kerk in barokstijl, ontworpen door de architecten François Mansart en Jacques Lemercier. Binnen in de prachtige koepel zijn 200 figuren uit de bijbel geschilderd door Mignard, maar ook Louis XIII en Anna van Oostenrijk komen erin voor. De kerk is rijk versierd met beelden en schilderijen. De abdij bij de kerk werd in 1793 een ziekenhuis en een artsenopleiding voor militairen. Sinds 1978 is er een nieuw ziekenhuis achter de kerk. Twee kamers daarin zijn permanent gereserveerd voor de president en de premier van Frankrijk.
Er worden regelmatig gratis concerten gegeven.
Grande Mosquée de Paris
2 bis place du Puits-de-l’Eermite
metro Monge
bus 47, 89
www.grandemosqueedeparis.fr
De Parijse moskee is gebouwd tussen 1922 en 1926 op het terrein van het voormalige Hôpital de la Pitié om de moslims uit Noord-Afrikaanse landen te gedenken die gesneuveld waren in de Eerste Wereldoorlog. De architecten waren Fournez, Heubes en Matouf. Zij baseerden hun ontwerp op de moskee van Fez in Marokko. De beste Marokkaanse kunstenaars maakten decoraties in Spaans-Moorse stijl en prachtige tegels, houtsnijwerk en mozaïeken.
Elk van de koepels van de moskee is op een andere manier versierd. De plafonds van de arcaden zijn van kunstig bewerkt cederhout, er liggen antieke tapijten en de stoombaden zijn betegeld met marmer. De tuin is aangelegd in Andalusische stijl met waterwerken en bloemen. Door een poort kom je in de patio die doet denken aan het Alhambra in Granada met waterbassins en marmeren fonteinen. De minaret is 33 m hoog. Je kunt een rondleiding volgen.
6e arrondissement – kerken in Parijs
Saint-Germain-des-Prés
1 place Saint-Germain-des-Prés
metro Saint-Germain-des-Prés
bus 39, 86, 95, 96
www.eglise-saintgermaindespres.fr
Op deze plek stond sinds de 6e eeuw een benedictijnse abdij. De huidige kerk is ontstaan in de 11e, 12e en 17e eeuw. Het is nu de oudste kerk van Parijs, gebouwd in allerlei stijlen en vele malen gerestaureerd: marmeren pilaren uit de merovingse periode, romaanse bogen en gothische gewelven. Er zijn 19e-eeuwse fresco’s te zien van Flandrin, een leerling van Ingres. Ten tijde van de bouw was deze plek nog een weiland, vandaar de toevoeging ‘des-Prés’.
Saint-Julien-le-Pauvre
79 rue Galande
metro Maubert-Mutualité of Saint-Michel-Notre-Dame
bus 24, 47
sjlpmelkites.fr
Oudste Romaanse kerk van Parijs. In de 6e eeuw werd op deze plaats al een hospitaal met kapel gebouwd, die in de 9e eeuw verwoest werd door de Vikingen. In de 12e eeuw werd de kerk herbouwd en gewijd aan de bisschop van Le Mans die altijd alles weggaf (‘le pauvre’). Tot de 16e eeuw kwam de Universiteitsraad van de Sorbonne hier bijeen en werden de rectoren van de Sorbonne gekozen. Tijdens de Franse Revolutie fungeerde de kerk als zoutopslag.
Sinds 1826 is de Saint-Julien-le-Pauvre weer een kerk en vanaf 1889 is het een Grieks-orthodoxe kerk. Daartoe werd in 1901 een iconostase gemaakt door een wand te plaatsen tussen koor en schip.
Saint-Sulpice
2 rue Palatine
metro Saint-Sulpice
bus 58, 63, 70, 86, 87, 95
www.paris.catholique.fr/-saint-sulpice-.html
Kerk in klassieke stijl uit de 17e eeuw (interieur) en 18e eeuw (buitenkant). Na de Franse Revolutie zijn wandschilderingen gemaakt door Eugène Delacroix in de Chapelle des Anges. Het orgel is beroemd. Het is gebouwd door Cavaillé-Coll, een orgelbouwer uit de 19e eeuw.
Van 2006 tot 2010 werd de buitenkant van de noordelijke toren met de beelden van de vier evangelisten gerestaureerd. Buiten op het plein staat een mooie fontein uit 1844, gemaakt door Visconti. De kerk werd een aantal jaren geleden beroemd door het boek De Da Vinci Code van Dan Brown, dat zich voor een deel in deze kerk afspeelt. Een rondleiding is mogelijk, zie daarvoor de website.
7e arrondissement – kerken in Parijs
Chapelle Notre-Dame-de-la-Médaille-Miraculeuse
140 rue du Bac
metro Sèvres-Babylone of Saint-Placide
bus 39, 63, 70, 84, 87, 94
www.chapellenotredamedelamedaillemiraculeuse.com
Pelgrimskapel in het Hôtel de Châtillon in Saint-Germain-des-Prés, gebouwd in 1830 op de plek waar in dat jaar de maagd Maria verscheen aan novice Catherine Labouré. Haar lichaam ligt in een glazen kist in de kapel. De kapel ligt ingesloten door de gebouwen van warenhuis Bon Marché.
8e arrondissement – kerken Parijs
Saint-Alexandre-Nevsky
12 rue Daru
metro Ternes of Courcelles
bus 30, 84
open dinsdag, vrijdag en zondag 15-17 uur
www.cathedrale-orthodoxe.com
Zetel van de aartsbisschop van Russisch-orthodoxe kerken in West-Europa. De kerk heeft de vorm van een Grieks kruis en is gebouwd in 1860 in neobyzantijnse stijl. Er zijn vijf gouden koepels met een orthodox kruis erop, die Christus en de evangelisten symboliseren. Binnen is de kerk versierd met iconen en fresco’s. In deze kerk trouwde Picasso met de Russische danseres Olga Koklova en werd schilder Vassily Kandinsky begraven. Sint Alexander Nevsky was een Russische prins uit de 13e eeuw.
Chapelle Expiatoire
29 rue Pasquier
metro Madeleine, Saint-Lazare of Havre-Caumartin
bus 32, 43, 49, 84, 94
donderdag-, vrijdag- en zaterdagmiddag 13-17 uur
www.chapelle-expiatoire.monuments-nationaux.fr
Neoklassieke kapel in de vorm van een Grieks kruis, gebouwd ter ere van Louis XVI, die in 1793 aan zijn einde kwam door de guillotine. De lichamen van hem en zijn vrouw Marie-Antoinette werden eerst hier in een put gedumpt, maar in 1815 herbegraven in de kathedraal Saint-Denis. Als teken van boete (‘expiatoire’) voor de misdaden van de Franse Revolutie en als herinnering aan Louis XVI liet Louis XVIII hier in 1816 deze kapel bouwen.
Binnen staan een standbeeld van Louis XVI met een engel en een standbeeld van Marie-Antoinette ondersteund door het geloof. Ook haar laatste brief aan haar zuster is te zien. De verschillende soorten bomen die in het park geplant werden moesten de verschillende klassen uitbeelden van de mensen die tijdens de Revolutie waren omgekomen.
Sainte-Marie-Madeleine (la Madeleine)
place de la Madeleine
metro Madeleine
bus 24, 42, 52, 84, 93
www.eglise-lamadeleine.com
Kerk in neoklassieke stijl, gebouwd van 1764-1842. Napoleon gebruikte het gebouw als tempel ter verheerlijking van de soldaten van zijn Grande Armée. De Bourbons wilden er vervolgens een kerk van maken en in 1837 is zelfs sprake geweest van een station in het gebouw. Uiteindelijk werd het in 1842 toch officieel tot kerk bestemd.
La Maison Carrée de Nîmes, een Romeinse tempel, heeft model gestaan voor de kerk. Aan de buitenkant zie je geen kruis of klokkentoren. Wel staan er 52 korintische zuilen van 20 m hoog. Via een enorme bronzen deur kom je in een immens groot schip met veel beelden en schilderijen en het beroemde orgel van Cavaillé-Coll. Vanaf de trappen van de kerk heb je mooi uitzicht op de rue Royale, de obelisk op place de la Concorde en aan de overkant van de Seine de Assemblée. Veel artiesten zijn ooit vanuit deze kerk begraven.
9e arrondissement – kerken in Parijs
Saint Eugène-Sainte-Cécile
4 rue du Conservatoire
metro Bonne Nouvelle
bus 29, 46, 62
www.saint-eugene.net
Deze kerk uit 1855, ontworpen door architect Boileau in gotische stijl, heeft een veelkleurig interieur. De hele structuur, inclusief de 44 pijlers, is gemaakt van gietijzer dat beschilderd is in felle kleuren. Daardoor heeft de kerk een vrolijke en lichte sfeer. De lampen zijn gemaakt in second-empirestijl.
De kerk is vernoemd naar twee heiligen. Saint-Eugène vanwege de vrouw van Napoléon III, Eugenie, die opdracht gaf voor de bouw, en Sainte-Cécile, patroonheilige van muzikanten, vanwege het nabijgelegen conservatorium. De kerk heeft geen klokkentoren om musici niet te storen als zij spelen.
Chapelle Sainte-Rita
65 boulevard de Clichy
metro Blanche
bus 30, 54, 68, 74
www.latriniteparis.com
Kapel uit 1956 op de begane grond van een 19e-eeuws oriëntaals gebouw, ooit het huis van schilder Toulouse-Lautrec. De heilige Rita (uit Italië, 14e eeuw) is een heilige voor hopeloze zaken. Haar lichaam is bewaard gebleven en bevindt zich in Cascia, Italië. Er staat een houten beeld van Sainte Rita. De kapel wordt druk bezocht door pelgrims.
11e arrondissement kerken in Parijs
Sainte-Marguérite
36 rue Saint-Bernard
metro Charonne
bus 46, 76
saintemargueriteparis.fr
In deze kerk uit 1629 met het uiterlijk van een dorpskerk vind je in de Chapelle des Ames du Purgatoire een trompe-l’oeuil van Paolo Brunetti. In het kerkhofje achter de kerk zijn ooit 300 slachtoffers van de guillotine begraven. Ook ligt er een graf waarvan men vermoed heeft dat het Louis XVII was, de zoon van Louis XVI die onder de guillotine van de Bastille stierf. Op de steen staat ‘LXVII 1785-1795’. Onderzoek wees echter tot drie keer toe uit dat het gaat om een jongen van 17-18 jaar, terwijl de zoon van Louis XVI ongeveer 10 jaar was toen hij stierf.
12e arrondissement – kerken in Parijs
Saint-Esprit
186 avenue Daumesnil
metro Daumesnil
bus 29, 46
www.st-esprit.org
Kerk gebouwd in 1935 door architect Paul Tournon, die zijn ontwerp inspireerde op de Aya Sofia in Istanbul. De koepel is 33 m hoog. Meer dan 70 bekende kunstenaars uit die tijd maakten de decoraties, onder wie Maurice Denis, Georges Desvallières, Untersteller en Sarrabezoles. Zij maakten de fresco’s, schilderijen, mozaïeken, beelden en ramen.
13e arrondissement – kerken in Parijs
Tempel van de Teochew Association
44 avenue d’Ivry
metro Porte-de-Choisy
bus 83
Tempel voor Thaise en Chinese boeddhisten, ontstaan in 1985 en opgericht door uit Zuid-Oost-Azië gevluchte Chinezen uit de streek Teochew rond 1975. Er zijn drie kleine altaars voor Boeddha.
De ingang is te bereiken door vanaf de Avenue d’Yvry het zijstraatje rue des Frères d’Astier de la Vigerie in te slaan, tussen twee flats in. Aan het eind zie je de ingang van een parkeergarage. Ga daar naar binnen en je ziet lampionnen met een bord erboven waarop staat dat daar de tempel is. Nog een trapje op, en dan sta je in de kleine tempel. De Tempel is voor iedereen toegankelijk. Je kunt er mediteren, fruit offeren of thee drinken.
14e arrondissement- kerken in Parijs
Notre-Dame-du-Travail
34-36 rue Guilleminot
metro Pernety of Gaîté
bus 28, 58, 88, 91
www.notredamedutravail.net
De kerk is gebouwd tussen 1899 en 1901 voor de arbeiders die aan de Wereldtentoonstelling van 1900 werkten. De kerk staat daarom in het teken van werk en is in fabrieksstijl gebouwd naar een ontwerp van Jules Astuc. Binnen zie je een enorme metaalconstructie (135 ton ijzer) van bogen en pijlers. De bogen zijn afkomstig van het Palais de l’Industrie dat gebouwd werd voor de Wereldtentoonstelling van 1855 en in 1899 werd afgebroken om plaats te maken voor het Grand en Petit Palais. Van buiten ziet de kerk er romaans uit en is bekleed met steen. De klok van de toren is een geschenk van Napoléon III, die hem na de Krimoorlog meebracht uit Sébastopol.
15e arrondissement – kerken in Parijs
Notre Dame de l’Arche d’Alliance
81 rue d’Alleray
metro Pasteur of Vaugirard
bus 62, 88, 89, 95
www.ndarche.org
Moderne kerk, gebouwd in 1998. De kerk wordt gesteund door 12 pijlers en ligt boven de doopvont. Op platen aan de buitenkant is de tekst van het Ave Maria gegraveerd. Naast de kerk staat een klokkentoren met een open staalconstructie.
Saint-Christophe-de-Javel
4 rue Saint-Christophe
metro Javel of André-Citroën
bus 42, 62, 88
www.scjavel.net
Dit is de eerste kerk ter wereld die gemaakt is met pre-fab betonnen panelen die in de fabriek werden gemaakt en daarna ter plekke gemonteerd (1930). De voorgevel is van baksteen en beton en heeft een standbeeld van de heilige Christophe, die beschermheilige is van reizigers.
In de toegangspoort zijn muurschilderingen te zien van Saint Christophe die niet alleen reizigers beschermt, maar ook piloten, treinmachinisten en motorrijders. Ook komen er boten, auto’s, luchtballonnen en vliegtuigen in voor. Dat heeft te maken met de wijk waar de kerk in staat: daar waren destijds de autofabrieken van Citroën gevestigd, maar ook fabrieken waar locomotieven werden gemaakt en luchtballons. De aartsbisschop van Parijs kwam hier in de jaren 30 zelfs de auto’s van kerkgangers zegenen.
Saint-Séraphin-de-Sarrow
91 rue Lecourbe
metro Volontaires
bus 39, 80
seraphin.typepad.fr
Russisch-orthodox kerkje, verborgen aan het eind van een binnenplaats. Saint-Séraphin was een kluizenaar die zich levend liet inmetselen. De kerk is in 1974 gebouwd rond een boom, middenin een tuin, met houten muren en een blauwe, uivormige koepel met een orthodox kruis. Binnen zie je veel iconen en de onderkant van de boom. Om de ingang te vinden ga je door de eerste binnenplaats van het gebouw naar de tweede, en dan rechts.
16e arrondissement – kerken in Parijs
Saint-François-de-Molitor
44 rue Molitor
metro Michel-Ange-Molitor
bus 52, 62
www.saintfrancoisdemolitor.fr
Moderne kerk uit 2005, ontworpen door architecten Corinne Caillies en Jean-Marie Duthilleul. Hij is gewijd aan Sint Franciscus van Assisi en werd gebouwd op de plaats van een kapel uit 1941. De buitenkant is bekleed met marmer en de klokkentoren is in het gebouw verwerkt. Aan de voet van de klokkentoren staat een beeld van Franciscus van Assisi, gemaakt door Alain Courtaigne. De grote deuren zijn gemaakt van tropisch hout. Binnen is de kerk ovaal van vorm.
17e arrondissement – kerk in Parijs
Notre-Dame-de-Compassion
place du général Koenig
metro Porte-Maillot
bus 73, 82
www.paroissecompassion.fr
Herdenkingskapel voor Louis-Philippe, Duc d’Orléans, die in 1842 door een ongeluk om het leven kwam. Alles in de kapel herinnert aan de Duc d’Orléans en zijn gezin: de pietà, de glas-in-loodramen naar een ontwerp van Ingres, de cenotaaf. Ook de gezichten van de heiligen op de glas-in-loodramen lijken erg veel op Louis-Philippe zelf. De kapel verhuisde in 1968 van de plek waar nu het Palais des Congres staat naar de huidige plek. Steen voor steen werd het gebouw weer opgebouwd, wat twee jaar heeft geduurd.
18e arrondissement – kerken in Parijs
Saint-Jean-de-Montmartre
19 rue des Abbesses
metro Abbesses
bus 30, 54, 67, Montmartrobus
www.saintjeandemontmartre.com
Kerk uit 1904 met een bijzondere gevel van baksteen, beton en keramiek. De architect was Anatole de Baudot, een leerling van Viollet-le-Duc die de Notre Dame restaureerde. Hij gebruikte voor het eerst in een kerk gewapend beton en aan de buitenkant baksteen. De grote ramen zijn uitgevoerd in art-nouveaustijl.
Sacré-Cœur
35 rue du Chevalier de la Barre
metro Anvers of Abbesses
bus 30, 31, 54, 56, 85, Montmartrobus
www.sacre-coeur-montmartre.com
Witte basiliek op een heuvel in Montmartre, gebouwd tussen 1876 en 1919 in romaans-byzantijnse stijl, met spits toelopende koepels en een klokkentoren. Op deze heuvel werd Saint-Denis volgens de legende onthoofd. Hij pakte zijn hoofd op en liep twee kilometer verder tot aan de plek waar nu de basiliek Saint-Denis staat. De Sacré-Coeur is gebouwd op de plaats van een benedictijner abdij die tijdens de Franse Revolutie werd verwoest. De huidige kerk is gebouwd als boetedoening voor de excessen van de Commune in 1871.
Er is een speciaal soort steen gebruikt dat met de jaren witter wordt. Vandaar dat de kerk soms een suikertaart wordt genoemd. Boven de ingang staan standbeelden van Jeanne d’Arc en Louis IX de Heilige. Binnen in de koepel zijn gouden mozaïeken van het Heilig Hart van Christus. De crypte bevat een relikwie dat volgens sommigen het heilig hart van Christus is. De klok in de klokkentoren (la Savoyarde geheten) weegt 19 ton en is een van de grootste klokken van Frankrijk.
De grote koepel kun je beklimmen (ca. 300 treden) en in de crypte is een audiovisuele presentatie te zien over de kerk en zijn geschiedenis. Vanaf de square Willette aan de voorkant van de kerk zie je een prachtig panorama van de stad.
19e arrondissement – kerken in Parijs
Saint-Luc
80 rue de l’Ourq
metro Crimée
bus 54, 60
www.saintlucparis.com
Moderne kerk uit 1999 in een vernieuwingswijk, gebouwd door architecten Pierre Henri Montel en Christian Basset. De voorgevel bestaat uit glas en aluminium met daarop afbeeldingen van de vier evangelisten. Ernaast staat aan de linkerkant een 23 m hoog kruis. Binnen zie je een bijzondere preekstoel en een altaar, beide van glanzend metaal, en een houten christusbeeld uit de 17e eeuw.
Buiten de Périphérique
Saint-Denis
2 rue de Strasbourg, Saint-Denis
metro Basilique de Saint-Denis
www.saint-denis-basilique.fr
De eerste kerk in gotische stijl, gebouwd in de 12e en 13e eeuw en vernoemd naar de eerste bisschop van Parijs en beschermheilige van Frankrijk, de latere Saint-Denis. Hij werd volgens de legende onthoofd op de heuvel van Montmartre, pakte zijn hoofd op en liep twee kilometer verder tot aan de plek waar nu de basiliek staat.
In deze kerk liggen bijna alle koningen van Frankrijk tot 1789 begraven, drie uitgezonderd. Tijdens de Franse Revolutie werden de graven zodanig beschadigd dat nu alleen anonieme beenderen over zijn, die bewaard worden in de crypte. Er zijn meer dan 70 graven, waaronder die van koning Dagobert, Cathérine de Médicis, Louis XVI en Marie-Antoinette. De gevel van de kerk heeft een prachtig roosvenster en mooie glas-in-loodramen in allerlei kleuren, die in de 19e eeuw gerestaureerd zijn.
Notre Dame de Pentecôte
1 place de la Défense
metro La Défense Grande Arche
Website Notre Dame de Pentecôte
Moderne kerk (2001) van beton en glas in La Défense, ontworpen door architect Franck Hammoutène. De kerk is bedoeld voor de mensen die werken in de kantorenwijk van La Défense. De grote glaswand voor de kerk is 35 m hoog en 80 cm dik, en is te zien van 2 km afstand. In de glaswand is een kruis verwerkt. De kerkzaal op de bovenste etage heeft een preekstoel in de vorm van een vlam.